روغن موتورهای دیزلی که با علامت(C Commercial) مشخص میشوند،سطح کیفیت روغنهای این گروه توسط حروف C نوشته میشود.روغن موتورهای دیزلی به ترتیب افزایش سطح کیفیت از CA شروع شده و تا CJ-4 تعریف میشود.
معرفی شده در سال 2006 برای موتور های سرعت بالای چهار زمانه. این روغن موتور طراحی شده تا استانداردهای تولید آلایندگی مدل سال 2007 در اتوبان را دارا باشد. روغن های CJ-4 برای استفاده در تمام انواع موتور های دیزل با دامنه آلایندگی سولفور در گازهای خروجی از اگزوز تا 500 ppm (از نظر وزن 050%) طراحی شده اند. با این حال استفاده از این روغن ها در موتور هایی با آلایندگی بیش از ppm 15 (از نظر وزن 0015%0) سولفور ممکن است بر پایداری سیستم تصفیه گازهای بعد از احتراق و یا فاصله تعویض روغن تاثیر بگذارد. روغن های CJ-4 در حفظ و پایداری سیستم کنترل انتشار آلایندگی از قبیل فیلتر هایی با منافذ بسیار ریز و دیگر سیستمهای پیشرفته کنترل گازهای خروجی اگزوز بکار می روند تاثیر میگذارند. حفاظت مطلوب برای کنترل ذرات سمی که در کاتالیزور بلوکه شده و ذرات رسوبی ریزی که از خوردگی موتور تولید شده ایجاد می کند. این روغن موتور موجب پایداری دما در پیستون ها می گردد و همچنین مانع از مسدود شدن سیستم کنترل دود، کاهش ضخامت اکسید ها، کف کردن و افت غلظت ناشی از شکست می شود. روغن های API CJ-4 از حد معیار های عملکرد Cl-4 PLUS, Cl-4, CH-4, CG-4 , و CF-4 فراتر رفته و میتوانند به طور موثری موتور های نیازمند سرویس این نوع API را روغن کاری نمایند در صورت استفاده از روغن CJ-4 با سوخت دارای سولفور بالاتر از 15 ppm در ارتباط با فاصله سرویس با کارخانه سازنده موتور مشورت نمایید.
معرفی شده در سال 2002 برای استفاده در موتور های چهار زمانه سرعت بالا. این روغن مطابق با استانداردهای آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز وضع شده ، سال 2004 طراحی شده. روغن های CI-4 طراحی شده در سال 2002. روغن هایCI–4 بگونه ی طراحی شده اند که طول عمر موتور هایی که با سیستم گردش دوباره گازهای خروجی(EGR ) را حفظ می نمایند. همچنین CI-4 با هدف استفاده از سوخت گازوئیل که حداکثر حاوی 5/0 % وزنی گوگرد هستند، طراحی شده اند. قابل استفاده به جای روغن های دارای رتبه بندی CD, CE, CF-4, CG-4 و CH-4 هستند. بعضی از روغنهای دارای رتبه بندی CI-4 ممکن است دارای رتبه CI-4 plus نیز باشند.
معرفی شده در سال 1608 طراحی شده برای موتور خودروهای چهار زمانه سرعت بالا جهت تطبیق با استانداردهای خروجی اگزوز وضع شده در سال 1608 . فرموله شده جهت استفاده با سوخت های دیزل (گازوئیل)حاوی 5/.% وزنی گوگرد قابل استفاده بجای روغن های با رتبه بندهای CD، CE ، CF-4 و CG-4 .
گریس مخلوطی ژلاتینی است که از یک سیال روانساز ( روغن ) و یک ماده غلیظ کننده ( Thickner ) و مواد افزودنی خاص ساخته می شود .مشخصات و
کیفیت گریس به نوع و مقدار ماده غلیظ کننده، مواد افزودنی ، مشخصات روغن پایه و همچنین فرآیند تولید بستگی دارد. ماده غلیظ کننده مهمترین عامل
پایداری دربرابر آب ، پایداری در شرایط دمای بالا وپایداری کیفیت در زمان مصرف و حفظ کیفیت است.گریس ها مشابه روغن ها ، برای حداقل رساندن
اصطکاک و فرسایش بین سطوح متحرک ، کاربرد دارند . درمواردی که روانساز باید به عنوان مانعی برای جلوگیری از ورود ذرات خارجی عمل کند ، یا موقعیت
حرکت بین دو سطح به گونه ای است که نیاز به روانساز نیمه جامد وجود دارد، باید از گریس بعنوان روانکار استفاده شود . بعلاوه از بعد عملیاتی روانکاری با
گریس ، عموما ً مکمل روانکاری اکثر سیستم های صنعتی است .
گریس از کلمه لاتین کراسوس ، به معنی چربی گرفته شده است.
تعریف امروزی گریس عبارتست از یک محصول جامد تا نیمه مایع یک عامل سفت کننده که در یک روغن مایع معلق باشد . تقسیم بندی اولیه گریس ها به
وسیله نوع ماده سفت کننده آن ها بوده است. معمول ترین سفت کننده ها صابون های فلزی هستند . از سفت کننده های دیگر، می توان از خاک بنتونیت
، سیلیکاژل، پلی اوره و سفت کننده های غیر آلی نام برد .
یک جزء چربی ( حیوانی یا گیاهی ) که معمولا ً 4 تا 15 درصد کل گریس را تشکیل می دهد ( به چربی ها اسید چرب می گویند ) .جزء دوم یک قلیایی است
قلیای به کار برده شده در ساخت گریس شامل هیدروکسیدهای فلزات کلسیم ، آلومینیوم ، سدیم ، باریم و لیتیوم می باشد و حدود 1 تا 3 درصد را گریس
را تشکیل می دهد .سومین جزء گریس ،یک مایع است که می تواند روغن پایه معدنی ، انواع روغن های سنتتیک ، پلی گلیکول و یا مخلوطی از مایعات
مختلف باشد.
یک ساختمان پیچیده تر برای گریس را می توان با استفاده از کمپلکس فلزی به دست آورد که ماده سفت کننده آن ها یک صابون کمپلکس است . به همین
دلیل به این گریس ها ، گریس های کمپلکس می گویند . گریس های کمپلکس را می توان تا حدود C º38 بیش از درجه حرارت کارکرد گریس های با سفت
کننده های غیر کمپلکس معمولی مورد استفاده قرار داد .گریس های کمپلکس ، برای بهبود خاصیت مقاومت گریس در برابر درجه حرارت های بالاتر، ساخته
شده اند . از معمولی ترین نوع این گریس ها می توان از گریس کمپلکس لیتیوم ، آلومینیوم ، کلسیم و باریم نام برد. به استثناء گریس کمپلکس باریم که
دارای نقطه قطره شده حدود C º218 می باشد، کمپلکس های دیگر ، دارای نقطه قطره شدن حدود C º260 هستند. نقطه قطره شدن گریس ، درجه حرارتی
است که در آن ، گریس از حالت نیمه مایع به مایع تبدیل می شود. به عبارت دیگر، درجه حرارتی که در آن ممکن است روغن شروع به جدا شدن از ماده
سفت کننده کند، نقطه قطره شدن نامیده می شود. نقطه قطره شدن توسط روش 2265-D ASTM اندازه گیری می شود.همانطور که قبلا ً گفته شد، گریس
های کمپلکس را می توانند در درجه حرارت های بالاتر از گریس های معمولی کار کرده و در نتیجه مقاومت آن ها در برابر اکسید اسیون بیشتر است . البته
این موضوع در همه حالت ها صادق نیست . از معمولترین نوع گریس های کمپلکس، کمپلکس های لیتیوم و آلومینیوم می باشد.سفت کننده های غیر آلی
، از قبیل خاک ها و سیلیکا که دارای ساختمان کروی یا صفحه ای می باشند ، با توجه به مساحت سطح بسیار زیادشان، باعث سفت کردن مایع می
شوند. این مواد ، گریسی بسیار نرم و بدون نقطه ذوب تولید می کنند که اگر در ساخت آن ها دقت زیادی به عمل آید ، محصولات با کیفیت عالی تهیه می
شود .
قابلیت ماندگاری در محل روانکاری
سهولت مصرف و کاهش دفعات روانکاری
کامل تر شدن آب بندی سیستم ها ، کاهش نشتی و چکه کردن روانکار
بهینه سازی چسبندگی روانکار به قطعات در شرایط دما و فشار بالا
سادگی طراحی سیستم های روانکاری
قابلیت خنک کنندگی کم
عدم قابلیت نفوذ به قطعات ریز و مجاری دستگاه ها
نیاز به نیروی کار ( کارگر) بیشتر برای روانکاری
عدم سهولت بسته بندی و انبارداری
عدم قابلیت پاک کنندگی و دور نمودن آلودگی ها از سطوح قطعات متحرک
نوع، سرعت و دمای عملیات ماشین آلات و میزان رطوبت محیط
تغییرات درجات حرارت
قابلیت ممانعت از زنگ زدگی و خوردگی قطعات ماشین آلات
سازگاری با قطعات لاستیکی و پلاستیکی در تماس
عمر مفید گریس و شرایط گریس کاری مجدد
روغن موتور توتال Quartz 9000 روغن مولتی گرید با تکنولوژی تمام سنتتیک برای موتور های بنزینی و دیزلی
خودرویی که دارای فرمان هیدرولیکی است، به یک منبع انرژی برای کمک به راننده در هنگام پیچیدن و دور زدن مجهز است. بیش تر فرمانهایی که از چنین منبع انرژی برخوردارند هیدرولیکیاند. وقتی راننده غربیلک فرمان را میچرخاند، پمپ هیدرولیک، روغن مربوطه را تحت فشار به سیستم فرمان خودرو انتقال میدهد تا به واسطه اهرمبندی مناسب، چرخ ها به راحتی به طرفین گردش کنند. روغن هیدرولیک مانند روغن های دیگر از اختلاط روغن پایه و مواد افزودنی تولید می شود که می تواند با توجه به نوع روغن پایه و مواد افزودنی، کاربردهای مختلفی در سیستم های گوناگون داشته باشد.
روغن هیدرولیک را میتوان پرمصرفترین روغن صنعتی نامید، از اینرو با توجه به مصرف بالا و کاربردهای متنوع و شرایط کاری گوناگون، این روغن نیز از تنوع بالایی برخوردار است. در واقع روغن هیدرولیک در یک سیستم نقش انتقالدهنده انرژی را بازی می کند و در صورتی که این روغن دچار مشکل شود، این وظیفه به خوبی انجام نشده و سیستم با اختلال یا توقف در کارکرد روبه رو میشود. به طور کلی وظایفی که از یک روغن هیدرولیک انتظار می رود، روانکاری، انتقال نیرو، کاهش اصطکاک و سایش، محافظت از زنگزدگی اجزای سیستم و سازگاری با تمام اجزای سیستم است. روغنهای هیدرولیک بهشدت به آلودگی هایی که وارد آنها می شوند حساس بوده و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها در اثر آلودگی و ایجاد شرایط سخت کاری تغییر میکند.
بیشتر افراد بر این باورند که روغن هیدرولیک نیز باید همچون روغن موتور، زمان و یا کیلومتر کارکرد مشخصی داشته باشد، در حالیکه این موضوع در روغنهای صنعتی و به خصوص روغن هیدرولیک به تنوع تجهیزات، شرایط گوناگون کارکرد و نوع کاری که روغن در سیستم انجام میدهد بستگی دارد، از این رو نمی توان برای تمام انواع روغنهای هیدرولیک مورد استفاده در خودروهای مختلف زمان کارکرد یکسانی را تعریف نمود و آن را مبنای کار سیستم قرار داد. روغن های هیدرولیک عموما دارای افزودنیهایی هستند که تجهیزات هیدرولیک را در مقابل سایش، خوردگی و اصطکاک محافظت میکنند. افرودنیهای این نوع روغن معمولا چندمنظوره بوده و میزان آنها در روغن هیدرولیک نباید به هر دلیلی کاهش یابد. تغییر در وضعیت روغن هیدرولیک به واسطه تیره شدن یا مات شدن ظاهری رنگ آن، استشمام بوی سوختگی از روغن، تغییرات در گرانروی یا ویسکوزیته و همچنین کف کردن آن قابل تشخیص است.
ادامه کار با روغن اکسیدشده نیز منجر به تشدید سایش در تجهیزات متحرک و ایجاد مشکل در سیستم فرمان خودرو میشود که باعث جمع شدن لجن در مخزن و لولهها میگردد. در صورتی که هیچ یک از علائم فوق در روغن هیدرولیک مشاهده نشود، توصیه میشود بر اساس توصیه شرکت سازنده و کارشناسان خودرو، این سیال پس از هر 120 هزار کیلومتر پیمایش خودرو به طور کامل تعویض شود. ضمنا به این نکته نیز باید توجه داشت که هرگز روغنهای هیدرولیک حتی با ویسکوزیته یکسان را نباید با هم مخلوط کرد.
اگر صدایی مانند ناله کردن هنگام تابیدن فرمان به گوشتان خورد باید سیستم هیدرولیک فرمان خودرو را چک کنید. ممکن است پمپ هیدرولیک خودروی شما در حال خراب شدن باشد.
یا اگر هر نوع نشتی از این سیستم مشاهده کردید باید قبل از هر چیز سطح روغن هیدرولیک را چک کنید و در صورت لزوم به اندازه کافی روی آن روغن سرریز نمایید و چون ممکن است هنگام رانندگی نشتی بیشتر شود باید مرتباً مراقب سطح روغن هیدرولیک باشید و در اولین فرصت با مراجعه به تعمیرگاه نسبت به رفع نشتی اقدام نمایید. این کار بسیار مهم است چون اگر پمپ هیدرولیک بدون روغن کار کند به شدت گرم می شود صدمه خواهد دید و باید پمپ هیدرولیک را تعویض نمایید.
در سال 1892، اولین ترانسفورماتور
توسط شرکت جنرال الکتریک ساخته شد. در این ترانسفورماتور از یک روغن معدنی
بهعنوان سیال خنککننده و دی الکتریک استفاده میشد. بعدها استفاده از
سیالات دی الکتریک هالوژنه، بهویژه سیالات آسکارل، به علت مقاومت عالی این
سیالات در برابر آتش، در ترانسفورماتورها رواج بسیاری یافت.
آسکارل یک
نام عمومی برای گروهی از هیدروکربنهای کلردار است که بهعنوان روغنهای
عایق در تجهیزات الکتریکی و ترانسفورماتورها کاربرد داشتهاند. یک گروه
بزرگ از آسکارلها، بیفنیلهای پلیکلره (PCB) ها هستند. استفاده از این
سیالات تا حدود دههی 1970 میلادی ادامه داشت، اما به دلایل خطرات زیست
محیطی و سلامتی، استفاده از آنها محدود گشته و سیالات دیگری جایگرین این
مواد شد. از جملهی این سیالات میتوان به روغنهای سیلیکونی و
هیدروکربنهای دارای وزن مولکولی زیاد اشاره کرد که در حال حاضر به مقدار
بسیار زیادی کاربرد دارند. از سیالات دیگری که تا اندازهای در این موارد
استفاده میشود، میتوان به استرها و هیدروکربنهای سنتزی اشاره کرد.
استرهای سنتزی دارای خواص دی الکتریکی خوبی بوده و خاصیت زیست تخریبپذیری
بهتری نسبت به روغنهای معدنی و سیالات هیدروکربنی دارند. اما به علت
هزینهی بالای استرهای سنتزی، از این مواد تنها در ترانسفورماتورهای متحرک و
وسایلنقلیه استفاده میشود.
از روغن استرهای طبیعی که از دانههای
گیاهی تهیه میشوند، نیز در دههی 1890 در ترانسفورماتورها استفاده میشد.
این استرها هیچ مزیتی از لحاظ اقتصادی و کارایی، نسبت به روغنهای معدنی
ندارند. علاوه بر این، استرهای طبیعی، از مقاومت کمتری در برابر اکسیدشدن
نسبت به روغنهای معدنی، برخوردارند. بنابراین دلایل در حال حاضر از
استرهای طبیعی در ترانسفورماتورها استفاده نمیشود.
•
مقدار گاز محلول در روغن حائز اهمیت می باشد. به علت وجود تنشهای حرارتی و
الکتریکی احتمال تجزیه و تخریب روغنهای مورد استفاده در ترانسفورماتور
وجود دارد. در اثر این عمل، محصولات و مواد مختلفی در روغن تشکیل میشوند.
بیشتر این مواد بهصورت محلول در روغن وجود دارد. مقدار، ترکیبات و نرخ
تولید ترکیبات گازی در روغن ترانس، میتواند نشاندهندهی میزان تخریب روغن
ترانس باشد.
• وجود آب در روغن ترانسفورماتور سبب کاهش خاصیت دی
الکتریک در آن میشود. به این دلیل باید مقدار آب در روغن ترانسفورماتور
ناچیز باشد.
• عدد اسیدی یک روغن با کارکرد آن افزایش مییابد و معیار مقدار مواد اسیدی موجود در آن است.
•
کشش سطحی یک روغن مقدار نیروی مورد نیاز برای پاره کردن لایهی روغن در
سطح مشترک روغن و آب است این مقدار برحسب "دین بر سانتیمتر" بیان میشود.
در صورت وجود آلودگیهایی همچون رنگ، صابون، وارنیش و محصولات حاصل از
اکسایش در روغن، کشش سطحی روغن کاهش مییابد. بنابراین کاهش مقدار کشش سطحی
در روغن، نشاندهندهی وجود آلودگی و محصولات اکسیداسیون در آن است. در
نتیجه میتوان از این روش به منظور تعیین میزان اکسیدشدن در روغن استفاده
کرد. محصولات اکسیدسیون سبب کاهش خاصیت عایقبندی و خنککنندگی روغن
میشود.
• رنگ روغن نشاندهنده ی درجهی پالایش روغن است. برای روغنهای
در حال کارکرد، تغییر رنگ میتواند، نشاندهندهی وجود آلودگی و تخریب
روغن باشد.
• ثابت دی الکتریک، کمترین ولتاژی است که در آن ولتاژ،
جرقهی الکتریکی در روغن رخ میدهد. این خاصیت معیاری از مقاومت روغن در
برابر تنشهای الکتریکی است.کم بودن ثابت دی الکتریک نشاندهندهی وجود
آلودگیهایی همچون آب و ذرات رسانا در روغن است. دو روش استاندارد اندازه
گیری ثابت دی الکتریک تدوین شده است.
• طبق قوانین زیست محیطی، استفاده
از بیفنیلهای پلی کلرینه (PCB) در روغنهای ترانسفورماتور ممنوع است.
روغن ترانسفورماتور در صورت دارا بودن PCB به میزان کمتر از ppm 50، فاقد
PCB و در صورت دارا بودن PCB به میزان ppm 500- 50، آلوده به PCB و در صورت
دارا بودن PCB به مقدار بیش از ppm 500، دارای PCB نامیده میشود.
•
ترکیبات فوران بهعنوان محصولات جانبی حاصل از تخریب مواد سلولزی مانند
کاغذهای عایق و چوب تولید میشوند. این ترکیبات بهعنوان نشانگرهای مقدار
از دست رفتن توانایی عایقبندی روغن بهکار میروند.
• مقدار عناصری
مانند مس، آهن، آلومینیوم، سرب، روی، نیکل، نقره، قلع، کادمیم و تنگستن به
منظور تعیین شرایط دستگاهها و تجهیزات همواره ملاحظه و مطالعه میشود.
•
به منظور تعیین مقدار سایش و آلودگی، تعداد ذرات با ابعاد بزرگتر از 2، 5،
10، 15، 25، 50، 100 میکرون مطالعه میشود. استفاده از این اطلاعات همراه
با اطلاعات ناشی از مطالعهی باقیماندهی فلزات بسیار مفید است.
•
پایداری خوب در برابر اکسیدشدن و کنترل مقدار ماده افزودنی بازدارنده
اکسیداسیون از موارد اصلی مورد نیاز به منظور افزایش طول عمر روغن میباشد.
•
ضریب توان یک روغن ترانسفورماتور، کسینوس زاویهی فاز میان ولتاژ سینوسی
بهکار رفته در روغن و جریان حاصل در روغن است. ضریب توان نمایانگر کاهش
خاصیت دی الکتریکی در روغن است. مقدار زیاد ضریب توان نشان دهندهی
آلودگیهایی مانند آب، کربن، صابونهای فلزی، مواد رسانا و مواد حاصل از
اکسیدشدن است.
• وزن مخصوص روغنهای معدنی بر نرخ انتقال گرما تأثیر میگذارد.
•
گرانروی یک روغن خنککننده، بر روی نرخ انتقال گرما و به دنبال آن افزایش
دمای دستگاه و همچنین بر روی سرعت حرکت اجزاء دستگاه تأثیر میگذارد.
استفاده از روغن دارای گرانروی بالا، به ویژه در شرایط دمایی سرد، سبب
ایجاد محدودیتهایی در جریان روغن میشود.
• چگالی بار استاتیکی تمایل
روغنهای ترانسفورماتور در باردار شدن استاتیکی را تعیین میکند. گاهی
اوقات، تخلیهی بار الکتریکی سبب ایجاد خرابی در ترانسفورماتورها میشود.
• روغنهای دارای کلر و دیگر هالوژنها با مقادیر بیش از 1/0 درصد بهعنوان مواد خطرناک تلقی شده و مورد استفاده قرار نگیرد.