در سال 1920 شرکت موبیل در نیویورک رسما نام تجاری خود را ثبت نمود . این شرکت در زمینه های فرمولاسیون موتورهای دیزلی و اکتان پیش قدم بوده . شرکت موبیل و اکسون در سال 1998 پیشنهاد ادغام را به یکدیگر تقدیم کردند و در نهایت مورخ 30 نوامبر 1999 این دو شرکت ادغام شده و نام تجاری اکسون موبیل را به خود اختصاص دادند.
روغن مویبل 10W-40
نوع کالا: روغن موتور بنزینی
Mobil 1 5W50
روغن موبیل 1 5W-50
نوع کالا: روغن موتور بنزینی
Mobil 1 ESP Formula 5W-30
روغن موبیل 1 ای اس پی 5W-30
نوع کالا: روغن موتور بنزینی
Mobil 1 Turbo Diesel 0W-40
روغن مویبل 1 توربو دیزل 0W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil 600W Super Cylinder Oil
روغن سیلندر موبیل سوپر 600w
نوع کالا: روغن سیلندر بخار
Mobil Agri Super 10W-30
روغن موبیل اگری سوپر 10W-30
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil Almo 525
روغن موبیل المو 525
نوع کالا: روغن مته های بادی
Mobil Almo 527
روغن موبیل المو 527
نوع کالا: روغن مته های بادی
Mobil Almo 529
روغن موبیل المو 529
نوع کالا: روغن مته های بادی
Mobil ATF 220
روغن موبیل ای تی اف 220
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF
Mobil ATF 320
روغن موبیل ای تی اف 320
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF
Mobil ATF SHC
روغن موبیل ای تی اف اس اچ سی
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF
Mobil Chassis Grease LBZ
گریس موبیل چسیس ال بی زد
نوع کالا: گریس صنعتی
Mobil Delvac 1 5W-40
روغن موبیل دلواک 1 5W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1230
روغن موبیل دلواک 1230
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1240
روغن موبیل دلواک 1240
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1320
روغن موبیل دلواک 1320
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1330
روغن موبیل دلواک 1330
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1340
روغن موبیل دلواک 1340
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac 1640
روغن موبیل دلواک 1640
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac Hydraulic 10W
روغن هیدرولیک موبیل دلواک 10W
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil Delvac MX 15W-40
روغن موبیل دلواک ام ایکس 15W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac Super 1400 15W-40
روغن موبیل دلواک سوپر 1400 15W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil Delvac XHP Extra 10W-40
روغن موبیل دلواک ایکس اچ پی اکسترا 10W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی
Mobil DTE 11M
روغن موبیل دی تی ای 11 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 13M
روغن موبیل دی تی ای 13 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 15M
روغن موبیل دی تی ای 15 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 16M
روغن موبیل دی تی ای 16 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 18M
روغن موبیل دی تی ای 18 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 19M
روغن موبیل دی تی ای 19 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 22
روغن موبیل دی تی ای 22
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 24
روغن موبیل دی تی ای 24
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 25
روغن موبیل دی تی ای 25
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 26
روغن موبیل دی تی ای 26
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 27
روغن موبیل دی تی ای 27
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE 798
روغن موبیل دی تی ای 798
نوع کالا: روغن توربین
Mobil DTE 832
روغن موبیل دی تی ای 832
نوع کالا: روغن توربین
Mobil DTE 846
روغن موبیل دی تی ای 846
نوع کالا: روغن توربین
Mobil DTE Excel 100
روغن موبیل دی تی ای اکسل 100
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE Excel 32
روغن موبیل دی تی ای اکسل 32
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE Excel 46
روغن موبیل دی تی ای اکسل 46
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE Excel 68
روغن موبیل دی تی ای اکسل 68
نوع کالا: روغن هیدرولیک
Mobil DTE FM 100
روغن موبیل دی تی ای اف ام 100
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil DTE FM 150
روغن موبیل دی تی ای اف ام 150
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil DTE FM 220
روغن موبیل دی تی ای اف ام 220
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil DTE FM 32
روغن موبیل دی تی ای اف ام 32
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil DTE FM 46
روغن موبیل دی تی ای اف ام 46
نوع کالا: روغن چند منظوره
Mobil DTE FM 68
روغن موبیل دی تی ای اف ام 68
نوع کالا: روغن چند منظوره
روغنموتورها در بین بقیهی روانکارها بیشترین مصرف را دارا بوده و بیش از 60% از بازار روانکارها را به خود اختصاص داده اند. همین امر باعث شده است تا استانداردها و طبقه بندی های مختلفی نیز برای این گروه از روانکارها توسط مراجع مختلف ارائه شود.
سه مرجع مهم برای استانداردگذاری در صنعت خودرو و صنایع مربوطه وجود دارد.
• API (آمریکا)
• ACE (اروپا)
• ILSAC (آسیا)
این مراجع برای موتورهای مختلف استفاده از روغن خاصی را پیشنهاد میکنند. نوع موتور، سوخت و سال طراحی موتور از عواملی هستند که در انتخاب روغن برای آن نقش مهمی دارند. رشد و پیشرفت صنعت روانکار در سالهای اخیر نسبت به دهههای قبل بسیار بیشتر بوده است و طراحیهای جدید موتورهای خودرو و موتورهای صنعتی روز به روز نیاز به روانکارهای جدیدتر را بیشتر میکند.
(این طبقه بندی از پرکاربرد ترین و مهمترین طبقه بندی ها می باشد)
میزان
پالایش روغنپایه و نوع آن و همچنین مقدار مواد افزودنی در طبقهبندیها و
انتخاب روغنموتور مناسب نقش دارند. سازمانها و نهادهای مختلفی روغن موتور
را از لحاظ کیفی طبقهبندی کردهاند که یکی از مهمترین طبقهبندی ها را
API ارائه کرده است. اولین ویرایش این طبقهبندی در سال 1930 ارائه شد که
در آن روغن موتورهای بنزینی با علامت "S" و روغنهای موتورهای دیزلی با
علامت "C" نشان داده میشوند. نوع طبقهبندی در این سیستم به نحوی است که
اجازه میدهد تا طبقهبندیهای جدید براحتی به آن اضافه شوند. بهدلیل
تغییر در طراحی موتورها و تکنولوژی جدید طراحی، بتدریج سطوح با کیفیت کمتر
از رده خارج شده و سطوح جدید اضافه میشوند. در سیستم طبقهبندی "S"،
پایینترین سطح کیفی با SA شروه شده و به این ترتیب سطوح بعدی با SB، SC
و... نشان داده میشوند. البته در این سیستم از علامتهای SI و SK استفاده
نشدهاست. در سیستم طبقهبندی "C" نیز از حروف A، B، C و... و همچنین از
اعداد برای علامتگذاری استفاده میشود.
در دهه اخیر ملاحظات زیادی جهت
حل مسائل زیست محیطی روغنها صورت گرفته است و روغنهای جدیدتر با سطوح
کیفی بالاتر سازگاری بیشتر و بهتری با محیط زیست دارند. کیفیت روغن
موتورهای جدید همانطور که در نمودارهای زیر مشخص است رشد نمایی داشته و در
سالهای اخیر توجه بیشتری به سطح کیفی این روغنها شده است.
همچنین API
طبقهبندیهایی را بر اساس سطوح کیفی ترکیبی ارائه داده است که با ذکر یک
مثال توضیح می دهیم.API SG/CF سطح کیفیتی است که در آن روغن و مواد افزودنی
طوری فرموله میشوند که روغن شرایط سطوح کیفی SG و CF را داشته باشد. و
همچنین API SH/CG-4 یک سطح کیفی بسیار مرغوب است که برای هر نوع موتور
دیزلی توربوشارژ و بنزینی که تحت شرایط سخت کار میکند مناسب میباشد. با
توجه به اینکه با گذشت زمان طراحی موتورها روز به روز جدیدتر و پیشرفتهتر
میشود سطوح کیفی روغنها نیز روز به روز بالاتر رفته و روغنهایی با
مرغوبیت بیشتر به بازار عرضه میشوند.
لازم به ذکر است تمام روغنهایی که در طبقه بندی سطوح کیفیت API قرار میگیرند باید آزمونهای لازم را گذرانده باشند. و روغنهایی با یک سطح کیفیت که توسط شرکتهای مختلف تولید شدهاند باید با هم قابل مقایسه باشند. در غیر این صورت هرگونه تفاوت در عملکرد دو روغن با سطح کیفیت یکسان متوجه شرکتهای تولید کننده روغن خواهد بود.
گرانروی اولین و مهمترین ویژگی است که در کار با روغنها باید در نظر گرفته شود. داشتن گرانروی مناسب برای روغن موتور در شرایط مختلف دمایی کارکرد، جهت روانکاری صحیح قطعات متحرک موتور الزامی است. در لحظهای که موتور روشن میشود حرارت آن حدوداً برابر با درجه حرارت محیط است ولی بتدریج با کار کردن موتور، درجهحرارت بالا میرود. پس باید گرانروی روغن موتور را در شرایط مختلف دمایی در نظر گرفت. انجمن مهندسین خودرو (SAE) طبقهبندی روغنهای موتور را برحسب گرانروی و درجه حرارت انجام داده است.
در سیستم طبقهبندی گرانروی SAE روغنهای مناسب برای استفاده در درجهحرارتهای پایین با حرف W (Winter) مشخص میشوند. روغنهایی که در درجه خود دارای حرف W نیستند برای هوای معتدل و گرم و برای کار موتور در درجهحرارت نرمال مناسبند. در هوای سرد باید از روغنی با درجه گرانروی پایین استفاده کرد. در صورت استفاده از چنین روغنی، موتور به راحتی روشن میشود و روغن سریع به تمام قطعات موتور رسیده و عمل روغنکاری بدرستی صورت میگیرد. اما در هوای گرم روغن با گرانروی کم بسیار رقیق شده و نمیتواند لایه مناسب برای روغنکاری را ایجاد کند. برای دماهای بالا نیز باید از روغنی با درجه گرانروی بالا استفاده کرد تا روغن در دماهای بالا بیش از حد رقیق نشود. از طرفی وقتی دما کمی پایین میآید موتور سرد شده و اگر گرانروی روغن بالا باشد، روغن قابلیت پمپ شدن خود را از دست میدهد. بنابراین روغن با سرعت مناسب به همه قطعات نمیرسد. همینطور هنگام روشن شدن نیز مشکل ایجاد میکند. برای اینکه چنین مشکلی به وجود نیاید روغنهای چنددرجهای ساخته شدهاند.
روغنهای چند درجهای از مخلوط کردن یک روغن با گرانروی کم با پلیمرهای بهبوددهنده شاخص گرانروی بهدست میآیند. مثلاً وقتی این پلیمرها به اندازهای که برای رسیدن به گرانروی SAE 40 لازم است، به روغنی با گرانروی SAE 15W اضافه شود، روغن بهدست آمده در درجهحرارتهای پایین مانند روغن SAE 15W عمل میکند ضمن اینکه در دماهای بالا خواص روغن SAE 40 را نیز دارد. این روغن SAE 15W-40 است که در گسترهی دمایی نسبتاً زیادی کاربرد خواهد داشت. در واقع گرانروی این روغنها متناسب با دما تنظیم میشود.
• راحتتر روشن شدن موتور که در نتیجه آن کاهش سایش موتور، افزایش عمر استارت و باتری را خواهیم داشت
• کاهش مصرف سوخت (در بعضی موارد ممکن است تا 3% روی مصرف سوخت تأثیر بگذارد.)
• استفاده از یک روغن در تمام طول سال و راندمان عالی در درجهحرارتهای بالا
•
کاهش میزان روغنسوزی استفاده از مواد پلیمری بعنوان ماده افزودنی به
روغنموتور در موتورهای دیزلی تأثیر بسزایی در کاهش روغنسوزی دارد. بعضی
از این پلیمرها در درجهحرارتهای بالا میسوزند و لایههایی از کربن در
شیار رینگ روغن ایجاد میکنند که به آببندی آن کمک میکند.
کمپرسورها،
فشار هوا یا هر مادهی گازی شکل دیگر را در طول یک یا چند مرحله افزایش
داده و انرژی را به گاز یا هوا منتقل میکنند. در نتیجه کاهش حجم گاز
فشرده شده، دما و چگالی آن افزایش مییابد.
کمپرسورها به دو دسته کلی
کمپرسورهای جابجایی و کمپرسورهای دینامیکی تقسیم میشوند. در کمپرسورهای
جابجایی، گاز به داخل محفظه کشیده شده و پس از تراکم به بوسیله ی یک پیستون
رفت و برگشتی، از محفظه خارج میشود. کمپرسورهای دینامیکی نیز بر این اساس
کار میکنند که پرههای توربین ابتدا به گاز سرعت داده و سپس به طور
ناگهانی سرعت آن را کاهش داده و به فشار تبدیل میکنند.
کمپرسورهای
دورانی معمولاً برای تراکم هوا در فشارهای پایین و حجم زیاد کاربرد دارند،
در حالی که کمپرسورهای رفت و برگشتی بیشتر به منظور تراکم گاز در فشارهای
بالا و حجمهای کم استفاده میشود. در مقایسه با کمپرسورهای پیستونی، در
کمپرسورهای دورانی و مارپیچی، روغن علاوه بر روانکاری، وظیفه آببندی و
انتقال گرما را نیز به عهده دارد.
انواع
مختلفی از این نوع کمپرسورها در طول سالیان گذشته ساخته شده است. در
تمامی این کمپرسورها، با حرکت یک یا چند پیستون درون یک یا چند سیلندر، هوا
متراکم میشود. پیستون توسط یک میله (شاتون) به میل لنگ متصل شده است.
میللنگ معمولاً با استفاده از یک موتور الکتریکی یا یک موتور احتراق داخلی
چرخانده میشود. هنگامی که پیستون بالا میرود. هوای درون محفظهی سیلندر
متراکم شده و از دریچهی خروجی از سیلندر خارج شده و به داخل سیستم حرکت
میکند، به هنگام پایین آمدن پیستون نیز، دریچه ورود هوا باز شده و هوا به
داخل محفظه کشیده میشود.
شباهت بسیاری میان کمپرسورهای رفت و برگشتی و
موتورهای احتراق داخلی وجود دارد. هم کمپرسورهای رفت و برگشتی و هم
موتورهای احتراق داخلی دارای سیلندر، پیستون و میلههای اتصال میباشند.
اما کمپرسورهای رفت و برگشتی دارای دو تفاوت مهم با موتورهای احتراق داخلی
هستند. اول اینکه سوپاپ های کمپرسور به صورت خود عملگر بوده در حالیکه
سوپاپهای موتورهای احتراق داخلی با استفاده از نیروی منتقل شده از طرف
موتور عمل میکنند، تفاوت دیگر این است که در کمپرسورهای رفت و برگشتی با
کارترهای تحت فشار، میلهی اتصال مستقیماً به پیستون وصل نبوده و به
میلهی کراس هد وصل شده و میلهی کراس هد به پیستون وصل میگردد. وجود این
سیستم در ساختمان کمپرسورها مزایای زیادی دارد. از جمله این که در این حالت
میتوان سیلندر را توسط یک روانکار خاص، روانکاری کرده و یا حتی آن را
روانکاری نکرد.
کمپرسورهای
دورانی پرهای، یک نوع کمپرسور جابجایی مثبت میباشند. این کمپرسورها
دارای یک روتور با پرههای فلزی هستند که طول این پرهها میتواند تغییر
کند. این روتور به صورت خارج از مرکز در یک سیلندر قرار گرفته است، با
دوران روتور، درون سیلندر، هوای محبوس در بین پرهها متراکم میگردد. تنها
قعطات متحرک در این کمپرسورها، روتور و پرهها میباشند. در این کمپرسورها
به هیچ نوع سوپاپی نیاز نمیباشد اگر چه روتور این کمپرسورها کاملاً متقارن
است، اما عملکرد پرهها و نیروی وارد شده بر پرهها به علت فشار موجود در
بین آنها سبب ایجاد مقداری ارتعاش میگردد. تعداد پرههای این کمپرسورها
میتواند متفاوت باشد. به عنوان مثال پمپ خلاء دارای یک یا دو پره و
بوسترهای فشار دارای 24 پره میباشند. علاوه بر ایجاد سایش در نوک پرهها
وجود اختلاف فشار در طرفین پرهها نیز سبب ایجاد سایش در دیوارههای پرهها
میگردد. به منظور کاهش بارهای وارده بر پرهها، تعداد آنها را افزایش
میدهند.
• این کمپرسورها دارای ابعاد کوچکی میباشند.
• هزینهی اولیهی این کمپرسورها کم است.
• فنداسیون ویژهای برای این کمپرسورها لازم نیست.
از معایب این کمپرسورها میتوان به بازدهی کمتر این کمپرسورها نسبت به انواع مارپیچی اشاره کرد.
برخلاف
کمپرسورهای رفت و برگشتی، کمپرسورهای مارپیچی به منظور تأمین جریان
پیوسته هوای متراکم طراحی شده است. کمپرسورهای مارپیچی دارای دو محور
گردان بوده و از اصل جابجایی استفاده میکنند. این دو محور برخلاف جهت
یکدیگر دوران میکنند. یکی از دو محور، متراکم کننده و دیگری چرخ دلاله
(بدون بار) میباشد. هر دوی این محورها در یک محفظه در حال دوران میباشند.
با دوران این محورها، حجم هوای محبوس در بین دو محور، رفته رفته کوچکتر
شده و هوا متراکم میشود. سپس هوای متراکم شده محفظه را ترک میکند. محور
متراکم کننده در این کمپرسورها دارای مقطع مارپیچی محدب میباشد، در حالی
که محور بدون بار (چرخ دلاله) دارای سطح مقطع مارپیچی مقعر میباشد. در
کمپرسورهای مارپیچی بدون روغن، دو محور به گونهای با یکدیگر درگیر میشوند
که سطوح آنها با یکدیگر تماس نمییابد، درحالی که در کمپرسورهای مارپیچی
که از روغن استفاده میکنند، سطوح محورها با یکدیگر تماس داشته و بنابراین
نیازی به تعادل از طریق دنده وجود ندارد.
از مزایای کمپرسورهای مارپیچی، حجم کوچک، جریان پیوسته و ارتعاشات کم را میتوان نام برد.
این
کمپرسورها از دو روتور با محورهای موازی تشکیل شدهاند. این محورها بر روی
یاتاقانهایی سوار شدهاند. در انتهای این محورها از یک جفت دندهی چرخ
دنده با میل بادامک به منظور ایجاد هم زمانی استفاده شده است. روتورها
میتوانند دارای دو، سه یا چهار لُب باشند. محور دوار، با حرکت خود مقداری
گاز را در محفظهی خالی بین لُب و دیواره به دام میاندازد و با دوران
بیشتر این محور گاز محبوس از خروجی خارج میشود.
این کمپرسورها از دو
روتور متقارن که به شکل 8میباشند تشکیل شدهاند. روتورها به وسیلهی
چرخدندههای خارجی چرخانده میشوند وظیفه روغن، روانکاری دندانه های
روتورها و یاتاقانها میباشد. فواید این کمپرسورها، تأمین هوای فشرده بدون
روغن و در حجم زیاد و ارتعاشات کم میباشد.
در این ماشینها، از پروانه های محوری و گریز از مرکز به منظور ایجاد سرعت در گاز استفاده میشود. سپس سرعت ایجاد شده در گاز به فشار تبدیل میشود. کمپرسورهای گریز از مرکز و محوری، ماشینهای دینامیکی هستند که معمولاً در سرعتهای بالا کار میکنند.
کمپرسورهای
گریز از مرکز، کمپرسورهای دینامیکی هستند که از پروانه های با سرعت بالا
به منظور شتابدهی به هوا استفاده میکنند. این کمپرسورها قادر به تأمین
مقدار زیادی هوای فشرده میباشند. از خصوصیات این کمپرسورها میتوان به
موارد زیر اشاره کرد:
• این نوع کمپرسورها در سرعتهای بالایی کار میکنند و دارای سر و صدای زیادی میباشند.
• برای دستیافتن به فشار موردنظر میتوان از پروانه های چندگانه استفاده کرد.
• کمپرسور گریز از مرکز بدون روغن بوده و چرخدندههایی که باید روغنکاری شوند توسط آببندیهای محور از هوا جداشدهاند.
این کمپرسورها دارای ردیفهای متناوبی از پرههای ثابت و متحرک بوده و با حرکت پرههای متحرک در هوا یا گاز، سرعت آن افزایش مییابد، سپس با عبور هوا یا گاز از مسیرهای انبساطی میان پرههای ثابت و متحرک سرعت آن کم شده و فشار افزایش مییابد.